Trigeminal sinirin tutulduğu, nöbetler şeklinde gelen, çok şiddetli ağrılarla seyreden bir hastalıktır. En sık sebebi trigeminal sinirin komşuluğundaki damarsal oluşumlardaki yapısal bozukluklardır. Ayrıca kafa içindeki iyi veya kötü huylu kitleler de trigeminal nevraljiye neden olabilirler. Orta-ileri yaşta ve kadınlarda daha sık görülür.

Ağrı, trigeminal sinirin yayıldığı bölgeler olan yüzün yanak ve çene kısımlarında kısa süreli (birkaç saniye ile bir-iki dk arasında), tekrarlayan nöbetler şeklinde, elektrik çarpması tarzındadır. Tek taraflıdır. Yüze dokunma, çiğneme, konuşma, bir şey içme, diş fırçalama, tıraş olma veya yüzün rüzgara maruz kalması gibi durumlarda tetiklenir. Zamanla ağrı ataklarının sıklığı ve süresi artar, hastayı günlük aktivitelerini hatta yaşamsal işlerini dahi yapamaz duruma getirtebilir. Hastalarda nörolojik muayene normaldir.

Beyin görüntüleme multipl skleroz (MS), tümör veya anevrizma gibi bu hastalığa yol açabilecek nedenlerin dışlanması açısından gereklidir.

Hastanın yaşı, sağlık durumu ve altta yatan nedene göre seçilir. İlaç tedavisi çoğu hastada başarılı olur. İlaç dozu ağrı kontrol altına alınana kadar yavaş yavaş arttırılır, doktorun önerileri haricinde değiştirilmemeli ve tedavi kesilmemelidir. İlaç olarak en sık karbamazepin, okskarbazepin, gabapentin gibi ilaçlar kullanılmaktadır. İlaç tedavisi ağrı kontrolü sağlanamadığında cerrahi tedavi yöntemleri uygulanabilir. Bunlar sinire enjekte edilen ‘gliserol’ ile sinirin iletisinin kesilmesi, ‘radyofrekans termokoagülasyon’ uygulaması ile sinirde ağrıyı ileten liflerin kontrollü olarak yakılması veya ‘mikrovasküler dekompresyon’ olarak adlandırılan cerrahi teknik ile beyin sapında sinir üzerindeki baskının ortadan kaldırılmasıdır. Hastaların çoğu ilaç tedavisinden fayda görürler.